Handelsoorlog doet onzekerheid bij Rio Tinto toenemen

De mijnbouwsector heeft de voorbije jaren dankzij hogere volumes, aantrekkende prijzen en de verkoop van overtollige activa de hoge schulden uit het verleden weggewerkt. Rio Tinto was daarbij een van de beste leerlingen van de klas. Het gevolg is dat 'overtollige' kasstromen die niet gebruikt moeten worden voor schuldafbouw of bijkomende kapitaalinvesteringen direct naar de aandeelhouders kunnen terugvloeien.

Analisten en activistische aandeelhouders zetten het management van mijngroepen ook onder druk om de fouten van het vorige decennium niet te herhalen. Toen werd heel veel geld betaald voor overnames die nooit de verwachte synergie en winstgroei opleverden. Rio Tinto keerde in de eerste jaarhelft 2,2 miljard dollar uit aan dividenden, 15 procent meer dan een jaar eerder. Tegelijk werd het budget voor aandeleninkopen met 1 miljard opgetrokken naar 2,4 miljard dollar. Bij de publicatie van de halfjaarcijfers vorige maand stelde Rio een bijkomende uitkering van 4 miljard dollar in het vooruitzicht. Daarvan werd vorige week al een groot deel geconcretiseerd. Het gaat om de opbrengst van de verkoop van de Australische steenkoolactiva, die 3,2 miljard dollar opleverde. Eerder bracht de verkoop van de participatie in de Grasberg-mijn in Indonesië al 3,5 miljard dollar op. Toch houdt Rio geen uitverkoop. Het bedrijf blijft de op een na grootste gediversifieerde mijngroep ter wereld, met een sterke focus op ijzererts. Het is wel de bedoeling dat die afhankelijkheid wordt afgebouwd. Rio wil de koperactiviteiten sterk uitbreiden, terwijl ook diamant een belangrijke plaats krijgt. De groep rekent daarvoor onder meer op het Oyu Tolgoi-project in Mongolië, dat vanaf 2020 operationeel moet worden. De koperprijs stond de voorbije maanden onder druk, maar de kans is groot dat het om een tijdelijke dip gaat. De kopermarkt zal dit jaar nog min of meer in evenwicht zijn, maar voor komend decennium wordt opnieuw een deficit voorspeld. De oplopende productiekosten zijn wel een factor om rekening mee te houden. Zo steeg de olieprijs op jaarbasis met een vijfde, terwijl ook de loonkosten voor onderaannemers de hoogte ingingen. Dat is ook de reden waarom de onderliggende winst in de eerste jaarhelft licht onder de consensusprognose uitkwam. Rio realiseerde een onderliggende winst van 4,42 miljard dollar, 12 procent meer dan een jaar eerder maar onder de gemiddelde analistenverwachting van 4,53 miljard dollar. De aluminiumtak kreeg af te rekenen met een kostenstijging van 26 procent. Daardoor daalde de bedrijfswinst van deze afdeling met 11 procent. Dat werd gedeeltelijk gecompenseerd door lagere productiekosten voor ijzererts. De vrije kasstroom daalde in de eerste jaarhelft met 38 procent, maar dat had te maken met de betaling van een uitgestelde belastingschuld van 1,2 miljard dollar. Daardoor steeg de nettoschuld na de eerste jaarhelft tot 5,2 miljard dollar, tegenover 3,8 miljard dollar een half jaar eerder. Dat cijfer zal in het tweede semester afnemen wanneer Rio de opbrengsten van de verkoop van enkele activa krijgt. De geplande kapitaaluitgaven voor 2018 blijven ongewijzigd op 6 miljard dollar. Daarvan werden in de eerste jaarhelft al 2,8 miljard dollar gerealiseerd.ConclusieOndanks de recordhoge aandeelhoudersvergoedingen is het enthousiasme bij beleggers eerder matig te noemen. Rio Tinto heeft een sterke balans en genereert hoge kasstromen. Tegelijk zit het bedrijf als exporteur van ijzererts en basismetalen naar de VS en China in het oog van de storm van de globale handelsoorlog. Dat doet de onzekerheid sterk toenemen. We verwachten dit najaar een prijsherstel bij de basismetalen. Rio mag gezien het hoge rendement in de portefeuille blijven.Advies: houden/afwachtenRisico: gemiddeldRating: 2BKoers: 37,98 pondTicker: Rio LNISIN-code: GB0007188757Markt: London Stock ExchangeBeurskapitalisatie: 66,1 miljard pondK/w 2017: 9Verwachte k/w 2018: 9,5Koersverschil 12 maanden: +15%Koersverschil sinds jaarbegin: -5%Dividendrendement: 6,1%